Europees Parlement keurt nieuwe regels auteursrecht voor het internet goed
- Internetplatforms zijn aansprakelijk voor inhoud die gebruikers uploaden
- Sommige geüploade materialen, zoals memes of GIF's, zijn specifiek uitgesloten van de richtlijn
- Hyperlinks naar nieuwsartikelen, vergezeld van "individuele woorden of zeer korte fragmenten", kunnen vrij worden gedeeld
- Journalisten moeten een deel van alle inkomsten gerelateerd aan auteursrecht ontvangen van hun uitgeverij
- Startup-platforms zijn aan lichtere verplichtingen onderworpen
Creatievelingen en nieuwsuitgevers zullen in staat zijn om met internetreuzen te onderhandelen dankzij nieuwe copyrightregels die ook de vrijheid van meningsuiting waarborgen.
De Europarlementariërs hebben de richtlijn in de plenaire vergadering aangenomen met 348 stemmen voor, 274 tegen en 36 onthoudingen. Dit betekent het einde van het wetgevingsproces voor het Europees Parlement dat in 2016 begon. Het komt nu aan op de lidstaten om het besluit van het Parlement in de komende weken goed te keuren. Als de lidstaten de door het Europees Parlement aangenomen tekst aanvaarden wordt deze van kracht na publicatie in het officiële tijdschrift en hebben de lidstaten 2 jaar om het uit te voeren.
De richtlijn beoogt ervoor te zorgen dat de bestaande rechten en plichten van het auteursrecht ook van toepassing zijn op het internet. YouTube, Facebook en Google News zijn enkele van de bekende namen op het internet, die het meest direct worden beïnvloed door deze wetgeving.
De richtlijn streeft er ook naar om ervoor te zorgen dat het internet een plek blijft voor de vrijheid van meningsuiting.
Een persconferentie met de rapporteur Axel Voss en EP-leden Helga Trupel en Sajjad Karim zal om 15.00 uur worden gehouden en kan hier worden bekeken.
Techreuzen delen hun inkomsten met artiesten en journalisten
De richtlijn heeft tot doel de kansen van rechthebbenden, met name muzikanten, uitvoerende kunstenaars en scriptauteurs (creatievelingen) en nieuwsuitgevers te verbeteren om betere vergoedingsovereenkomsten te sluiten voor het gebruik van hun werken wanneer deze op internetplatforms voorkomen. Dit doet de richtlijn door internetplatforms direct aansprakelijk te stellen voor inhoud die is geüpload naar hun site en door automatisch het recht te geven aan nieuwsuitgevers om namens journalisten te onderhandelen over nieuwsverhalen die worden gebruikt door nieuwsplatformen.
Beschermen van de vrijheid van meningsuiting
Talrijke voorzieningen zijn specifiek ontworpen om ervoor te zorgen dat het internet een ruimte blijft voor vrijheid van meningsuiting.
Omdat het delen van fragmenten van nieuwsartikelen specifiek is uitgesloten van de reikwijdte van de richtlijn kan dit precies zo doorgaan als voorheen. De richtlijn bevat echter ook bepalingen om te voorkomen dat nieuwplatformen dit misbruiken. Het 'fragment' kan daarom bijvoorbeeld blijven verschijnen in een newsfeed van Google News of wanneer een artikel op Facebook wordt gedeeld, op voorwaarde dat het 'erg kort' is.
Het uploaden van beschermde werken voor citaten, kritiek, recensie, karikatuur, parodie of imitatie is nog beter beschermd dan voorheen, zodat memes en GIF's beschikbaar en deelbaar blijven op online platforms.
Veel online platformen zullen niet geraakt worden
De tekst specificeert ook dat het uploaden naar online encyclopedieën op een niet commerciële manier, zoals Wikipedia, of open source softwareplatforms, zoals GitHub, automatisch zal worden uitgesloten van het toepassingsgebied van deze richtlijn. Startup-platformen zijn onderhevig aan lichtere verplichtingen dan gevestigde platformen.
Sterkere onderhandelingsrechten voor auteurs en makers
Auteurs en uitvoerende kunstenaars zullen een extra vergoeding kunnen eisen van de distributeur die zijn rechten exploiteert wanneer de oorspronkelijk overeengekomen vergoeding onevenredig laag is in vergelijking met de voordelen die de distributeur heeft behaald.
Het helpen van grensverleggend onderzoek en het behouden van erfgoed
De richtlijn heeft tot doel het auteursrechtelijk beschermd materiaal gemakkelijker te kunnen gebruiken door middel van tekst- en datamining, waardoor een aanzienlijk concurrentienadeel wordt weggenomen waaraan Europese onderzoekers momenteel worden blootgesteld. Het bepaalt ook dat auteursrechtbeperkingen niet van toepassing zijn op inhoud die wordt gebruikt voor onderwijs of ter illustratie.
Ten slotte staat de richtlijn ook toe dat auteursrechtelijk beschermd materiaal kosteloos wordt gebruikt voor het behoud van cultureel erfgoed. Out-of-commerce-werken kunnen worden gebruikt als er geen collectieve beheerorganisatie bestaat die een licentie kan afgeven.
Hoe deze richtlijn de status-quo verandert
Momenteel hebben internetbedrijven weinig prikkels om eerlijke licentieovereenkomsten met houders van rechten te ondertekenen, omdat ze niet aansprakelijk worden geacht voor de inhoud die hun gebruikers uploaden. Ze zijn alleen verplicht om inhoud die inbreuk maakt te verwijderen wanneer een rechthebbende hen daarom vraagt. Dit is echter omslachtig voor rechthebbenden en garandeert hen geen redelijke inkomsten. Het aansprakelijk stellen van internetbedrijven zal de kansen van rechthebbenden (met name musici, uitvoerders en scriptschrijvers, evenals nieuwsuitgevers en journalisten) vergroten om eerlijke licentieovereenkomsten te sluiten waardoor een rechtvaardigere vergoeding voor het gebruik van hun digitaal geëxploiteerde werken wordt verkregen.
Quote van de rapporteur, Axel Voss (EVP, DE)
"Deze richtlijn is een belangrijke stap in de richting van het corrigeren van een situatie waarin een paar bedrijven enorme sommen geld hebben kunnen verdienen zonder de duizenden creatievelingen en journalisten van wie ze afhankelijk zijn goed te belonen.
Tegelijkertijd bevat deze aangenomen richtlijn tal van bepalingen die garanderen dat het internet een ruimte blijft voor vrijheid van meningsuiting. Deze bepalingen waren op zich niet noodzakelijk omdat de richtlijn geen nieuwe rechten creëert voor rechthebbenden. Toch hebben we geluisterd naar de geuite bezorgdheid en ervoor gekozen om de vrijheid van meningsuiting dubbel te garanderen. De 'meme', de 'gif', het 'fragment' worden nu meer dan ooit beschermd.
Ik ben ook blij dat in de vandaag goedgekeurde tekst startups in het bijzonder beschermt. De leidende bedrijven van morgen zijn de startups van vandaag en diversiteit hangt af van een groot aantal innovatieve, dynamische, jonge bedrijven.
Dit is een richtlijn die het leven van mensen beschermt, de democratie beschermt door een divers medialandschap te verdedigen, de vrijheid van meningsuiting versterkt, en startups en technologische ontwikkeling aanmoedigt. Het helpt het internet klaar te maken voor de toekomst, een ruimte die iedereen ten goede komt, niet alleen een paar machtige spelers."
Contact:
-
Ingelise DE BOER
Verbindingsbureau van het Europees Parlement - Den Haag -
Laeticia MARKAKIS
Verbindingsbureau van het Europees Parlement - Den Haag