Wysłuchania kandydatów na komisarzy w Parlamencie: decydujący etap w procesie mianowania

Briefing 23-09-2019

Wysłuchania kandydatów na komisarzy przed komisjami Parlamentu Europejskiego stanowią nieodłączny element procesu poznawania kandydatów na komisarzy, na podstawie którego Parlament akceptuje proponowany skład Komisji lub go odrzuca. Po udzieleniu odpowiedzi na pytania zadane na piśmie i przedstawieniu deklaracji interesów każdy kandydat na komisarza odbywa jedno wysłuchanie, z udziałem jednej lub kilku komisji parlamentarnych. W poprzednich wysłuchaniach głównymi przedmiotami krytyki wobec niektórych kandydatów były: brak fachowej wiedzy w dziedzinie, za którą mieliby odpowiadać, niejasne odpowiedzi i niechęć do podejmowania zobowiązań, występowanie potencjalnych konfliktów interesów w odniesieniu do przydzielonego zakresu obowiązków oraz wątpliwości w kwestii uczciwości kandydata. Od czasu powołania Komisji w 2004 r. Parlament Europejski wykorzystuje swoją rolę w mianowaniu Komisji do wywierania nacisku na zastępowanie niektórych kontrowersyjnych kandydatów i zmianę przydziału tek, mimo że w jego gestii leży wyłącznie odrzucanie lub przyjmowanie całego składu kolegium komisarzy. Chociaż niektórzy eksperci ostrzegają przed nadmiernym upolitycznieniem wysłuchań, inni z zadowoleniem przyjmują zwiększoną odpowiedzialność Komisji przed Parlamentem i postrzegają pogłębiającą się więź polityczną między dwiema instytucjami jako krok w kierunku dalszej demokratyzacji procesu decyzyjnego w UE. Wysłuchania nabrały kluczowego znaczenia dla zapewniania odpowiedzialności Komisji przed Parlamentem. Zwiększają też rolę Parlamentu w ustalaniu programu działania na szczeblu UE. Jest to zaktualizowana i rozszerzona wersja briefingu z 2014 r. autorstwa Evy-Marii Poptchevej.