Zapewnienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości
Poszanowanie praw podstawowych w UE musi być rzeczywiste. Oznacza to, że jeżeli prawa jakiejś osoby są łamane, ma ona prawo do skutecznego środka prawnego przed sądem.
Prawo do skutecznego środka prawnego jest zapisane w art. 47 Karty . Gwarantuje ono, że w przypadku naruszenia praw zagwarantowanych przez prawo Unii osoby fizyczne mają prawo zwrócić się do sądu z żądaniem poszanowania ich praw.
Karta praw podstawowych Unii Europejskiej stanowi również, że we wszystkich postępowaniach sądowych dotyczących unijnego prawodawstwa każdy ma prawo do sprawiedliwego procesu: „Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony uprzednio na mocy ustawy. Każdy ma możliwość uzyskania porady prawnej, skorzystania z pomocy obrońcy i przedstawiciela.”
Parlament Europejski przyczynił się do rozwoju praw osób podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniach karnych, tak aby miały one te same minimalne gwarancje proceduralne we wszystkich państwach członkowskich.
- Należy przestrzegać zasady domniemania niewinności , a osoby podejrzane lub oskarżone powinny być w stanie rozumieć, co się dzieje podczas postępowania karnego, i mają prawo skorzystać z tłumaczenia ustnego i pisemnego .
- Powinny także być poinformowane o swoich prawach , kiedy są stawiane przed sądem, a także mieć dostęp do adwokata . Osobom nieposiadającym dostatecznych środków należy udostępnić pomoc prawną .
- W przypadkach dzieci podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniach karnych stosuje się dodatkowe gwarancje.
- W całej UE powinno się także chronić prawa ofiar . Niedawno przyjęte przez Parlament Europejski i Radę przepisy zagwarantują, że ofiary przestępstw będą traktowane z szacunkiem i otrzymają właściwą ochronę, pomoc oraz dostęp do wymiaru sprawiedliwości.
W unijnych przepisach zwraca się szczególną uwagę na pewne grupy ofiar, takie jak dzieci, ofiary handlu ludźmi i ofiary terroryzmu.