Διάλογος με εκκλησίες, θρησκευτικές ενώσεις ή κοινότητες καθώς και με φιλοσοφικές και μη ομολογιακές οργανώσεις
Στη σημερινή Ευρώπη της πολυμορφίας, πολλές διαφορετικές εκκλησίες, θρησκείες και φιλοσοφικές οργανώσεις συμβάλλουν σημαντικά στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν δεσμευτεί να συμμετέχουν σε ανοιχτό διάλογο με τις θρησκευτικές και μη ομολογιακές αυτές οργανώσεις, το δε Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνεργάζεται ενεργά με αυτές για τη διαμόρφωση των πολιτικών της ΕΕ.
Πλαίσιο
Το άρθρο 17 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ (ΣΛΕΕ), που εισήχθη με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, παρέχει για πρώτη φορά τη νομική βάση για έναν ανοιχτό, διαφανή και τακτικό διάλογο ανάμεσα στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, αφενός, και εκκλησίες, θρησκευτικές οργανώσεις, και φιλοσοφικές και μη ομολογιακές οργανώσεις, αφετέρου. Αναφέρει δε τα εξής:
- «Η Ένωση σέβεται και δεν θίγει το καθεστώς που έχουν σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο οι εκκλησίες και οι θρησκευτικές ενώσεις ή κοινότητες στα κράτη μέλη.
- Η Ένωση σέβεται επίσης το καθεστώς που έχουν σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο οι φιλοσοφικές και μη ομολογιακές οργανώσεις.
- Η Ένωση διατηρεί ανοιχτό, διαφανή και τακτικό διάλογο με τις εκκλησίες και τις οργανώσεις αυτές, αναγνωρίζοντας την ιδιαίτερη ταυτότητα και συμβολή τους».
Ενώ οι δυο πρώτες παράγραφοι του εν λόγω άρθρου προβλέπουν την προάσπιση, στα εθνικά δίκαια, του ειδικού καθεστώτος των εκκλησιών και των θρησκευτικών οργανώσεων ή κοινοτήτων, καθώς και των φιλοσοφικών και μη ομολογιακών οργανώσεων που διαθέτουν ισότιμο καθεστώς, η παράγραφος 3 υποχρεώνει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να διατηρούν ανοιχτό, διαφανή και τακτικό διάλογο με τις εκκλησίες και τις οργανώσεις αυτές.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έθεσε σε εφαρμογή τις διατάξεις της Συνθήκης μέσω του διορισμού από την Πρόεδρό του Αντιπροέδρου αρμόδιου για τη διεξαγωγή του διαλόγου. Ο νυν αντιπρόεδρος που είναι αρμόδιος για τον διάλογο βάσει του άρθρου 17 είναι ο κ. Othmar Karas.
Ο διάλογος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με εκκλησίες και φιλοσοφικές οργανώσεις συνιστά πολύ σημαντικό στοιχείο προκειμένου να παραμείνει το Κοινοβούλιο κοντά στους πολίτες που μας έχουν εκλέξει, να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή και η δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων. Είναι ιδιαίτερα τιμητικό για μένα το γεγονός ότι η Πρόεδρος του Κοινοβουλίου Roberta Metsola μου ανέθεσε την ευθύνη του διαλόγου αυτού, υπό την ιδιότητά μου ως πρώτου αντιπροέδρου. Είναι ήδη η δεύτερη φορά που αναλαμβάνω την ευθύνη αυτή.
Αν το ευρωπαϊκό εγχείρημα μέλλει να ανταποκριθεί στις μελλοντικές προκλήσεις, πρέπει να βρίσκεται συνεχώς κοντά στην πραγματικότητα δίπλα στους πολίτες και την καθημερινή τους ζωή. Οι εκκλησίες, οι θρησκευτικές ομάδες και οι φιλοσοφικές οργανώσεις, σε όλη τους την πολυμορφία, αποτελούν σε μεγάλο βαθμό μέρος της καθημερινής πραγματικότητας για πολλούς από τους πολίτες μας. Είναι μέρος των κοινοτήτων μας σε όλες τις πόλεις, τις κωμοπόλεις, τα χωριά και την ύπαιθρο και των 27 κρατών μελών μας.
Ο διάλογος της ΕΕ με αυτές καθορίστηκε βάσει του άρθρου 17 της Συνθήκης της Λισαβόνας. Ο διάλογος αυτός στέλνει ένα σαφές μήνυμα ότι η ΕΕ είναι πολύ περισσότερο από έναν απλό οικονομικό οργανισμό, ότι ουσιαστικά αφορά τους ανθρώπους, την ανθρώπινη αξιοπρέπειά και το κοινό καλό. Σε έναν κόσμο όπου κάθε πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα μοιάζει όλο και πιο περίπλοκο, πρέπει πραγματικά να κρατάμε στο μυαλό μας τις κοινές μας αξίες.
Για το σκοπό αυτό, ο διάλογος με θρησκευτικές και φιλοσοφικές οργανώσεις έχει αποφασιστική σημασία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο φρονώ ότι μπορούμε, και πρέπει, από κοινού, να συμβάλουμε σε μια βασιζόμενη σε αξίες συζήτηση για τις ευρωπαϊκές πολιτικές.
