Obywatele: prawa podstawowe, bezpieczeństwo i sprawiedliwość

Obywatele UE mają prawo podróżować, mieszkać i pracować w całej Unii. Uruchomiono skuteczny, wciąż ewoluujący system w celu zagwarantowania pełnego wykorzystywania tych praw. Karta praw podstawowych konsoliduje w jednym tekście wszystkie prawa jednostki, organizując je wokół kilku głównych zasad: godności ludzkiej, podstawowych wolności, równości osób, solidarności, obywatelstwa i sprawiedliwości. Wszyscy obywatele mają prawo do kierowania petycji do Parlamentu Europejskiego dotyczących spraw objętych zakresem kompetencji Unii Europejskiej. Dzięki europejskiej inicjatywie obywatelskiej obywatele europejscy mogą przyczynić się do przyjęcia niezbędnych aktów prawnych w celu wprowadzenia w życie traktatów. W Traktacie z Lizbony wprowadza się kilka nowych elementów do przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, w tym skuteczniejszą i bardziej demokratyczną procedurę podejmowania decyzji, rozszerzenie uprawnień Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz nową rolę parlamentów narodowych.