Turystyka i gospodarka dzielenia sie

Briefing 23-01-2017

Usługi turystyczne tradycyjnie świadczone są przez przedsiębiorstwa takie jak hotele, przewoźnicy taksówkowi czy organizatorzy turystyki. Od niedawna coraz większa liczba osób prywatnych oferuje turystom możliwość czasowego współdzielenia posiadanych dóbr (np. domu czy samochodu) lub wykonywanych czynności (np. sporządzanie posiłków lub odbywanie wycieczek). Ten rodzaj współdzielenia otrzymał nazwę „gospodarki dzielenia się”. Nie jest to model ograniczony wyłącznie do turystyki i można go zaobserwować w wielu obszarach działalności społecznej i gospodarczej, niemniej turystyka stanowi jeden z tych sektorów, w których wywarł on największy wpływ. Współdzielenie dóbr i usług między osobami prywatnymi samo w sobie nie stanowi nowości. Niemniej dzięki rozwojowi internetu, a w konsekwencji powstaniu platform internetowych, dzielenie się z innymi stało się prostsze niż kiedykolwiek dotąd. W minionym dziesięcioleciu na rynku pojawiło się wiele firm zarządzających tego rodzaju platformami. Dobrze znanym przykładem jest platforma umożliwiająca dokonywanie rezerwacji zakwaterowania (Airbnb). Gospodarka dzielenia się wywarła zarówno korzystny, jak i niekorzystny wpływ na turystykę. Jej zwolennicy uważają, że zapewnia ona łatwy dostęp do szerokiej gamy usług, które często mają wyższą jakość i oferowane są po bardziej przystępnych cenach niż usługi świadczone przez tradycyjne podmioty gospodarcze. Krytycy tego modelu twierdzą jednak, że gospodarka dzielenia się prowadzi do nieuczciwej konkurencji, ogranicza bezpieczeństwo zatrudnienia, umożliwia unikanie opodatkowania i stanowi zagrożenie dla przestrzegania norm dotyczących bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i ułatwień dla osób niepełnosprawnych. W obrębie UE reakcja na zjawisko gospodarki dzielenia się pozostaje rozdrobniona. Niektóre obszary działalności lub określone jej aspekty uregulowano na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym. W czerwcu 2016 r. Komisja opublikowała komunikat w sprawie europejskiego programu na rzecz gospodarki dzielenia się, aby doprecyzować odpowiednie przepisy UE i zapewnić organom publicznym wytyczne w zakresie stosowanej polityki. Parlament Europejski oraz komitety doradcze również poruszyły tę kwestię w licznych rezolucjach oraz opiniach. Niniejszy dokument stanowi aktualizację briefingu z września 2015 r.